Nowa płaca minimalna dla zleceniobiorców

Nowe przepisy o minimalnej stawce godzinowej

Od dnia 01 stycznia 2017 r. obowiązują nowe- szeroko dyskutowane z resztą w prasie – przepisy dotyczące minimalnej stawki godzinowej zleceniobiorców oraz usługodawców. Chodzi o osoby, które wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych – zlecenia oraz umów o świadczenie usług, do których zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, stosuje się przepisy o zleceniu (art. 734 i 750 kc). Wprowadzone rozwiązanie zbliża zasady ustalania wynagrodzeń zleceniobiorców i usługodawców do zasad dotyczących pracowników.

Jak powszechnie wiadomo, obecnie stawkę minimalną ustalono na poziomie 12 zł za godzinę brutto.

Warto jednak przyjrzeć się wprowadzonym przepisom.

Zleceniobiorcy i usługodawcy – o kogo chodzi

W zmienionej ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, wprowadzono definicję przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi, a więc podmiotów do których nowe zasady będą miały zastosowanie. Zgodnie z ustawą, pod tym pojęciem rozumie się:

a) osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą zarejestrowaną w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem Europejskiego Obszaru Gospodarczego, niezatrudniająca pracowników lub niezawierająca umów ze zleceniobiorcami albo
b) osoba fizyczna niewykonująca działalności gospodarczej

– która przyjmuje zlecenie lub świadczy usługi na podstawie umów, o których mowa w art. 734 i art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 i 585), zwanej dalej „Kodeksem cywilnym”, na rzecz przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.) albo na rzecz innej jednostki organizacyjnej, w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności.

O ile kwestia osób fizycznych nieprowadzących działalności jest dość jasna, to bardziej interesujące jest uregulowanie tzw. osób samozatrudnionych. Jak wynika z przytoczonej definicji, przepisów o minimalnym wynagrodzeniu nie stosuje się do przedsiębiorców (samozatrudnionych), którzy nie zatrudniają pracowników lub nie zawierają umów ze zleceniobiorcami. Wątpliwości budzi szczególnie ta ostatnia kwestia. Czy chodzi tylko o podmioty które nigdy w toku działalności nie zawarły żadnej umowy ze zleceniobiorcą, czy tylko o nie zatrudniających zleceniobiorców w trakcie wykonywania umowy, dla której ustalane jest wynagrodzenie? A może chodzi o tych, którzy nie posługują się zleceniobiorcami w ramach wykonywania wynagradzanej umowy? Następnie, czy chodzi tylko o tych, którzy nie zatrudniają zleceniobiorców, czy też usługodawców (do umów których stosuje się przepisy o zleceniu)?

Niejasne wyłączenie

Odpowiedź na te pytania jest o tyle trudna, że:

  • jeśli chodzi tylko o zleceniobiorców, to przepis ten byłby właściwie martwy, ponieważ typowe zlecenie uregulowane w przepisie art. 734 kc to zobowiązanie do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (a więc do zawarcia umowy, złożenia oświadczenia itp).
  • jeśli chodzi również o usługobiorców, to z kolei prawie wszyscy samozatrudnieni z jakichś usług w ramach działalności korzystają – jeśli nie z usług księgowych, to choćby z usług informatycznych, porządkowych, doradczych itp.

Cel regulacji zdaje się wskazywać, iż chodzi tu o korzystanie z pracy zleceniobiorców przy realizacji przynajmniej usług podobnych, jak świadczone w ramach wynagradzanej umowy.

Z kolei zakres czasowy również trudny jest do określenia, gdyż ustawodawca nie wskazał w żaden sposób, o jaki okres chodzi, jednak znów z celu regulacji wyprowadzić można by wniosek, iż chodzi o czas, kiedy wynagradzana umowa była lub jest realizowana.

Co istotne, nowe przepisy nie dotyczą umów o dzieło.

Dla zleceń przyjmowanych wspólnie przez kilka osób, każdej z tych osób przysługuje wynagrodzenie ustalone zgodnie z nowymi przepisami, a więc minimalna stawka godzinowa należna jest każdemu z osobna.

W przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż 1 miesiąc, wypłaty wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej dokonuje się co najmniej raz w miesiącu. Nie wolno też wypłacać wynagrodzenia wynikającego ze stawki minimalnej w formie innej niż pieniężna.

Dokumentowanie czasu

Ważne są nowe zasady dokumentowania czasu pracy zleceniobiorców i usługodawców:

  • co do zasady strony umowy w umowie zobowiązane są ustalić sposób potwierdzania ilości godzin wykonywania zlecenia,
  • jeśli strony nie ustalą w umowie sposobu dokumentowania ilości godzin, przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi przedkłada w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej informację o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług, w terminie poprzedzającym termin wypłaty wynagrodzenia. Takie potwierdzenie wydaje się być wiążące.
  • jeżeli umowa nie przybrała formy pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej, zleceniodawca powinien przekazać zleceniobiorcy stosowną informację dot. sposobu potwierdzania czasu wykonywania usług,
  • dla zleceniobiorców/usługodawców wykonujących czynności na podstawie przepisów o pracy tymczasowej, rejestrację czasu wykonywania czynności prowadzi pracodawca użytkownik.

Groźba kary

Dokumentację czasu wykonywania czynności zleceniodawca/usługobiorca obowiązany jest przechowywać przez trzy lata od dnia, w którym wynagrodzenie stało się wymagalne.

Nowe przepisy wprowadziły również sankcję za wypłatę zaniżonego wynagrodzenia godzinowego. Zagrożenie w tym wypadku to grzywna w wysokości od 1000 zł do 30000 zł.

© 2017, Łukasz Gilewicz. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie za zgodą Autora, z podaniem źródła. Wszelkie informacje zawarte w artykułach nie stanowią porady prawnej, a jedynie pogląd autora. Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Gilewicz nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie. Udzielenie porady prawnej lub wydanie opinii prawnej wymaga zapoznania się z indywidualną sprawą. W celu uzyskania porady prawnej lub opinii prawnej, prosimy o kontakt z Kancelarią.

Łukasz Gilewicz
Sprawdź na