Rozpoczęły się wakacje. To czas, kiedy większość z nas korzysta z długo wyczekiwanego urlopu wypoczynkowego w pracy. Wiąże się to oczywiście z licznymi przygotowaniami, planowaniem wypoczynku, wydatkami z tym związanymi. Warto jednak wiedzieć, że urlop raz przyznany w wybranych sytuacjach może nie dojść do skutku.
Jak udziela się urlopu?
Udzielenie urlopu jest obowiązkiem każdego pracodawcy. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy, urlopu należy udzielić pracownikowi w roku, w którym nabył do niego prawo, a w razie niemożności udzielenia urlopu w ty terminie, urlop należy wykorzystać najpóźniej do końca trzeciego kwartału (zatem, do 30 września) roku następnego.
Zasadą wynikającą z kodeksu jest, że urlop powinien być udzielony w całości. Jedynie na wniosek pracownika, urlop może zostać podzielony na części, przy czym jedna z części obejmować powinna przynajmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych.
Od strony formalnej, urlopu udziela się na dwa sposoby:
- u pracodawców gdzie działają związki zawodowe – jako ustalany i konsultowany ze związkami plan urlopów dla całego zakładu pracy lub:
- u pracodawców, gdzie nie działają związki zawodowe – terminy urlopów ustala się indywidualnie z pracownikami.
Oczywiście, ustalając termin urlopu, zarówno w interesie pracodawcy, jak i pracownika jest sformalizowanie tej czynności przez złożenie pisemnego wniosku oraz pisemną akceptację wniosku lub jej odmowę.
Zmiana terminu urlopu? Nie tylko za zgodą pracownika!
Zmiana terminu udzielonego już urlopu, może co oczywiste nastąpić przez porozumienie pracodawcy i pracownika. Istnieją jednak również sytuacje, kiedy urlop przesuwa się z przyczyn dotyczących tylko jednej ze stron umowy o pracę.
Sytuację taką regulują przepisy kodeksu pracy. Zgodnie z przepisem art.. 164 § 1. kodeksu pracy, przesunięcie terminu urlopu może nastąpić na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami. Ważne przyczyny to pojęcie bardzo niedookreślone i szerokie. Takimi przyczynami mogą być np. choroba osoby najbliższej, czy inne zdarzenia losowe.
Innym przypadkiem, gdy urlop może ulec przesunięciu, jest sytuacja opisana w przepisie art. 164 § 2. kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem, przesunięcie terminu urlopu jest także dopuszczalne z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.
Przepis ten wskazuje na dwie przesłanki uprawniające pracodawcę do zmiany terminu urlopu wbrew woli pracownika, przy czym przesłanki te muszą wystąpić łącznie:
- muszą zachodzić szczególne potrzeby pracodawcy, a więc nie potrzeby zwyczajne, powszednie. Taką szczególną sytuacją może być np. niespodziewana nieobecność innej osoby, którą pracownik miałby zastępować, czy niespodziewane przesunięcie toku produkcji;
- nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia w toku pracy. Poważny charakter zakłóceń dotyczy sytuacji znacznej dezorganizacji pracy, niemożności wykonania zadań bez udziału pracownika, możliwości poniesienia szkody przez pracodawcę.
Przyczyny losowe u pracownika
Jeżeli pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, a w szczególności z powodu:
- czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
- odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
- powołania na ćwiczenia wojskowe albo na przeszkolenie wojskowe na czas do 3 miesięcy,
- urlopu macierzyńskiego,pracodawca jest obowiązany przesunąć urlop na termin późniejszy.
wówczas, pracodawca obowiązany jest przesunąć termin urlopu. Innymi słowy, jeśli w trakcie urlopu pracownik rozchoruje się i otrzyma zwolnienie lekarskie, urlop przestanie biec, a pracownik będzie mógł wykorzystać go w późniejszym terminie. Stąd, o sytuacji takiej należy poinformować pracodawcę.
Odwołanie z urlopu – tylko wyjątkowo!
© 2016, Łukasz Gilewicz. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie za zgodą Autora, z podaniem źródła. Wszelkie informacje zawarte w artykułach nie stanowią porady prawnej, a jedynie pogląd autora. Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Gilewicz nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie. Udzielenie porady prawnej lub wydanie opinii prawnej wymaga zapoznania się z indywidualną sprawą. W celu uzyskania porady prawnej lub opinii prawnej, prosimy o kontakt z Kancelarią.
- SLA a serwis 24/7. Jak zorganizować pracę zgodnie z przepisami? - 28/04/2024
- Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych – nowy obowiązek dla spółek! - 14/10/2019
- Niechciany spadek a ciąża - 03/10/2019