Rozwód to jedna z najtrudniejszych sytuacji życiowych, z jaką może się zmierzyć każda para małżeńska. Kiedy emocje są na wysokim poziomie, a przyszłość wspólnego życia wydaje się niepewna, często pojawia się pytanie: Czy ma znaczenie, kto pierwszy złoży pozew o rozwód?

Warto rozważyć kilka kluczowych aspektów prawnych i praktycznych, które mogą mieć wpływ na to, czy lepiej jest być stroną składającą pozew, czy odpowiadającą na niego.

W polskim systemie prawnym stroną wnoszącą pozew o rozwód nazywa się powodem, a drugą stronę pozwaną. Przepisy kodeksu rodzinno-opiekuńczego oraz postępowania cywilnego nie faworyzują żadnej ze stron ze względu na kolejność złożenia pozwu rozwodowego. Nie mniej jednak, w pewnych sytuacjach, inicjatywa w złożeniu pozwu rozwodowego może przynieść pewne korzyści.

Pierwsza istotna korzyść wiąże się z lepszym przygotowaniem. Osoba inicjująca postępowanie ma więcej czasu na zebranie dowodów (dokumentów urzędowych, finansowych, nagrań, wiadomości sms i e-mail, zdjęć, faktur itp.), przygotowanie strategii procesowej i konsultacje z prawnikiem. Dzięki temu można przewidzieć pewne scenariusze, które mogą wystąpić w trakcie trwającego postępowania rozwodowego, a także mieć większą kontrolę na dynamiką ewentualnych negocjacji. To może być szczególnie ważne w sytuacjach, gdy chcemy, żeby sąd orzekł o winie małżonka bądź postępowanie wiąże się z kwestiami podziału majątku, opieki nad dziećmi czy ustaleniem alimentów.

Tym samym, Powód będący inicjatorem postępowania rozwodowego, może bez presji czasowej opracowywać pozew, często poświęcając na to wiele miesięcy, starannie gromadząc dowody.

Z kolei pozwany, po otrzymaniu odpisu pozwu od sądu, musi działać szybko. Zazwyczaj sąd wyznacza mu 14 dni na złożenie odpowiedzi, co często wiąże się z koniecznością znalezienia prawnika, błyskawicznego zebrania dokumentów i przygotowania obrony, która będzie o tyle trudna gdyż dostęp do telefonu, laptopa małżonka będzie zablokowany a wszelkie kluczowe dokumenty skrzętnie schowane. Jeżeli nie uda się tego zrobić w wyznaczonym terminie, sąd może nie uwzględnić dowodów przedstawionych później. Zatem krótki termin na złożenie odpowiedzi na pozew wymusza na stronie pozwanej pilne działanie, które obejmuje nie tylko formułowanie odpowiedzi na starannie przygotowane twierdzenia i zarzuty strony powodowej, ale także zbieranie dowodów na poparcie własnej wersji wydarzeń. Często okres ten stanowi dla strony pozwanej niemałe wyzwanie emocjonalne, któremu towarzyszy ogromny stres, co nie ułatwia zadania przed którym stoisz.

Składając pozew o rozwód, istnieje choćby możliwość dołączenia wniosku o zabezpieczenie niektórych roszczeń, takich jak alimenty czy ustalenie sposobu kontaktów z dzieckiem. W przypadku wniosku o zabezpieczenie alimentów wystarczy jedynie uprawdopodobnić roszczenie, nie trzeba go jeszcze udowadniać. Jeżeli małżonek zawnioskuje o alimenty, sąd może wydać decyzję w tej sprawie bez przesłuchania drugiej strony. Wraz z pozwem może więc nadejść postanowienie, które ustali kwotę alimentów – na przykład 1500 zł na dziecko. Choć możliwe będzie złożenie odwołania od takiego postanowienia, nie zwalnia to z obowiązku płacenia alimentów do czasu jego rozpatrzenia, co może potrwać kilka miesięcy z uwagi na problemy z przeciążeniem sądu rozpatrującego Twoją sprawę.

Złożenie pozwu rozwodowego to okazja do przedstawienia swojej wersji wydarzeń, co może wpłynąć na narrację całego postępowania. W tym momencie, strona która działa jako pierwsza, ma szansę na ukierunkowanie sprawy zgodnie z własna perspektywą. To często powoduje możliwość przypięcia małżonkowi „łatki” np. agresywnego przemocowca, zaniedbującego członków rodziny, niezajmującego się dziećmi czy też niepodejmującego prób ratowania małżeństwa. Wówczas strona pozwana musi zmierzyć się z tym wyzwaniem oraz przekonać sąd, że przedstawiane okoliczności w pozwie mają się całkowicie inaczej.

Z psychologicznego punktu widzenia, zainicjowanie postępowania rozwodowego może dawać poczucie kontroli nad sytuacją. Dla wielu osób złożenie pozwu daje poczucie ulgi oraz wzmacnia poczucie własnej wartości. Wówczas w trakcie trwającego postępowania strona powodowa może być bardziej zdeterminowana i gotowa na zdecydowane działania, co może utrudnić ewentualne rozmowy ugodowe. Z kolei strona pozwana, która otrzymała pozew może czuć się zagubiona co może mieć wpływ na jej zdolność do działania w sprawie rozwodowej. Osoba taka często bywa zaskoczona decyzją małżonka o chęci zakończenia małżeństwa i jest zmuszona do szybkiej reakcji, co nie zawsze pozwala na odpowiednie przygotowanie do procesu.

Czy zatem warto złożyć pozew o rozwód jako pierwszy? Odpowiedź brzmi: to zależy od indywidualnych okoliczności. W niektórych przypadkach zainicjowanie postępowania rozwodowego może dawać pewną przewagę, zarówno pod względem strategicznym, jak i psychologicznym. W innych przypadkach nie ma to większego znaczenia, zwłaszcza jeśli obie strony są skłonne do współpracy i chcą zakończyć małżeństwo w sposób jak najbardziej ugodowy. Pamiętaj, iż w sprawie rozwodowej kluczowe będą przede wszystkim argumenty merytoryczne, a nie sam fakt, kto rozpoczął procedurę rozwodową.

Dlaczego o tym piszę? Bo przed rozpoczęciem sprawy rozwodowej, warto dobrze zaplanować działania związane z całym postępowaniem.

Sprawdź, jak przygotować się do rozwodu – to pierwszy krok, jaki musisz zrobić w sytuacji nadchodzącego rozstania.

Zobacz też, jak pomagamy w sprawach rodzinnych.

Jeśli potrzebujesz porozmawiać o swojej sytuacji, zapraszam Cię na poradę prawną.

Dziękuję, że przeczytałeś ten artykuł. Jeśli uznałeś go za przydatny, polub naszą stronę na fb. W ten sposób więcej przydatnych informacji będziesz miał pod ręką, a innym pomożesz dotrzeć do naszych treści. Dzięki 😊